به گزارش مشرق؛ بازی فرایندی است که کودکان درس‌های بسیاری از آن می‌آموزند و وسیله آموختن این درس‌ها نیز اسباب بازی است تا کودک از آن بهره ببرد. بازی نه تنها برای کودکان جذاب است بلکه بسیاری از بزرگسالان از آن استقبال می‌کنند و هنگام بازی با کودکان احساس شادی می کنند.
کتابخانه های مجهز به اسباب بازی با اهداف والا و ارزشمندی پا به عرصه وجود گذاشتند. در واقع این کتابخانه ها نیز مانند سایر کتابخانه ها رسالت بزرگ اشاعه دانش و اطلاعات را در دستور کار خود قرار داده اند.
کودکان امروز آینده سازان جامعه هستند آنان به زودی در کنار یکدیگر زندگی تازه ای را آغاز می کنند که ره توشه آن را از کودکی خود گرفته آمد. یک فرد برای اینکه بتواند در دنیای مدرن امروز موفق بوده و با تغییر و تحولاتی که جامعه به وی تحمیل می‌کنند ساز گار شود باید انعطاف پذیر و خلاق باشد این انعطاف پذیری و خلاقیت از طریق بازی به دست می آید. بازی به عنوان یکی از مهم ترین عوامل پیشرفت و یادگیری در کودکان شناخته شده است که نقش ها و هنجار ها اجتماعی و نیز مهارت های حل‌مساله مهرت زبانی و فیزیکی و.... را به آنان می آموزد.
با توجه به اهمیت بازی و همزمان با بیست‌و پنجمین دوره گرامیداشت روز کتاب، کتابخوانی و کتابدار: طرح آزمایشی تجهیز کتابخانه عمومی کشور به اسباب‌بازی اجرا می‌شود.
به دنبال تدوین طرح تجهیز کتابخانههای عمومی به اسباب‌بازی و موافقت دبیرکل نهاد،۱۸۰ باب از کتابخانههای واجدالشرایط به طور آزمایشی این طرح را اجرا می‌کنند.
کتابخانههای واجد الشرایط با در نظر گرفتن معیارهای همچون میزان ساخت مساحت، تعداد اعضای کودک و نوجوانان و تعداد امانت به کمک کارشناسان منابع استان‌ها ، شناسایی شدند و پس از تعامل با کارشناسان خبره در عرصه شناخت اسباب‌بازی، رصد نمایشگاه های تخصصی و ارتباط با تولیدکنندگان داخلی، محصولات متناسب با محیط کتابخانهها انتخاب و خریداری شد.
همه این اسباب‌بازی تولید داخل و مربوط به گروه‌های سنی الف، ب و ج هستند و انتظار می‌رود حداکثر تا پایان آذر ماه سال جاری به کتابخانههای منتخب ارسال شوند.
تجهیز کتاب خانه به اسباب‌بازی امر مرسومی در کشورهای مختلف از جمله ایران است که شهرداری تهران نیز در کتابخانه های خود برخی از کتابخانه را که به بخش کودکان مرتبط می‌شود را به اسباب‌بازی تجهیز کرد.
نهاد کتابخانه عمومی برای سه گروه سنی الف، ب و ج اسباب بازی تهیه کرده است که این تقسیم بندی سال‌ها پیش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوان به عنوان بزرگترین تولیدکننده آثار ویژه کودک و نوجوان فعالیت خود را آغاز کرد و تا به امروز بر اساس تجربه خود، تنها مرجع علمی تفکیک گروه‌های سنی کودک و نوجوان برای انتخاب مناسب کتاب به شمار می‌آید. انجام شده است.
*تجهیز کتابخانهها به اسباب بازی در دنیا مرسوم است
فاطمه فهیم‌نیا دانشیار علم اطلاعات و دانش‌شناسی دانشگاه تهران با استقبال از تجهیز نهاد کتابخانه های عمومی معتقد است تجهیز کتابخانهها به اسباب‌بازی در جهان مرسوم است از جمله کتاب‌خانه‌هایی که متعلق به شهرداری تهران است از این روش استفاده کردند.
وی می‌گوید: بازی بهترین روش یاد گیری است، یکی از ابزارهای آموزشی در کنار کتاب، اسباب بازی است که کتابخوانی را از دوران کودکی در کشور نهادینه می کند.
فهیم‌نیا ادامه می‌دهد: با توجه به شناختی که من از نهاد کتابخانههای عمومی دارم. می‌دانم حوزه پژوهش نهاد بخش اجرا را حمایت می‌کند و مطالعات خوبی هم در این زمینه انجام داده است.
کتابخانههای عمومی وابسته به شهرداری یا نهادهای دیگر که به مراکز آموزشی تبدیل می‌شوند.
وی می‌گوید: مراکز آموزشی به مراکزی گفته می شود که خدمات نوآورانه به افراد ارائه می‌دهد. اگر این مراکز آموزش و سرگرمی را به صورت توامان ارائه دهند کودکان تمایل بیشتری به کتابخوانی پیدا می‌کنند و در آینده به قشر کتابخوان تبدیل می‌شوند.
فهیم‌نیا ادامه داد: البته طراحان این ایده باید برنامه داشته باشند که چگونه از این خدمات استفاده کنند تا به نتیجه مطلوب برسد. فقط بردن اسباب‌بازی به کتابخانه نمی‌تواند علاقه در کودک ایجاد کند.
از دیگر راههایی که می تواند نهاد را در رسیدن به اهداف اش کمک کند استفاده از کتابدارهای است که در این زمینه آموزش دیده‌اند. البته کتابداری‌هایی که امروزه آموزش می‌بینند آموزش های نمایش خلاق که از اسباب‌بازی و کتاب به صورت توامان بهره می‌برد دیده اند حتی در رابطه با پوشیدن لباس هم آموزش می بینند.
*ورود کتاب‌هایی با اسباب بازی به بازار
میترا صمیعی استاد دانشگاه علامه معتقد است در کتابخانههای عمومی انگلستان در بخش کودکان از وسایل بازی گوناگون به همراه کتاب استفاده می‌شود. در این کتابخانه ها از سرسره و تاپ و خانه‌های کودکانه که کودکان در آن خانه کتاب می‌خوانند استفاده شده است.
یا وسایل بازی تعبیه شده است که کودکان از یک دری وارد می‌شوند و هنگام خروج با قفسه کتاب مواجه می‌شوند. همچنین کتاب‌هایی جدیدا به بازار آمده است که هم اسباب بازی است که هم کتاب که می‌تواند کودکان را با آموزش و کتاب همراه کند.
*۴۰ درصد اعضای کتابخانه های عمومی، کودکان هستند
از سوی دیگر میرعبداللهی مدیرکل تامین منابع نهاد کتابخانه های عمومی کشور هدف از تجهیز کتابخانهها به اسباب بازی را این نکته می‌داند که ۴۰ درصد اعضای کتابخانه های عمومی را کودکان تشکیل می دهند.
میرعبداللهی ادامه داد: تجربیات جهانی نشان می دهد که برای رشد ذهنی کودکان استفاده صرف از کتاب کافی نیست و باید با مدد گرفتن از دیگر مواد آموزشی برای خلاق کردن ذهن کودکان تلاش کنیم.
این در حالی است که ایران می‌تواند با استفاده از تجربیات جهانی قدم در راهی بگذارد که کودکان ما بیشتر با کتاب انس بگیرند و در آینده جامعه کتاب خوانی داشته باشیم.
در نهایت برخی از کتابداران، ناشران و اعضای نهاد و سایر فعالان عرصه فرهنگی معتقدند که چنین طرحی می‌تواند در ترغیب و همینطور فرهنگ سازی به کودکان برای مطالعه مناسب و اثرگذار باشد. کما اینکه نتیجه تحقیقات در دنیا نیز چنین چیزی را اثبات می‌کند از جمله حجت‌الاسلام کاظم شمس از ناشران معتبر مذهبی نیز معتقد است که دراین عرصه باید ورود کرد و کودکان را به عنوان آینده سازان مملکت مورد توجه قرار داد.
محمدحسین دیانی از کتابداران با تجربه ما نیز معتقد است که کودکان اقشار مهمی در جامعه هستند چرا که آینده دست آنها است پس باید در این عرصه برای کودکان کار مهم و مفیدی انجام داد.
بسیاری از خیرین استان ها و شهرستان های ما در نقاط مختلف که در امر کتابخانه سازی فعال هستند نیز می‌توانند در این طرح شرکت کرده و کمک رسان باشند چرا که اکثریت معتقدند که کودکان باید برای خود شرایط ویژه و موقعیت مناسبی برای کتابخوانی و همینطور به همراه وسایل بازی داشته باشند منتها باید سازوکارها وزیرساخت ها در این عرصه فراهم شود تا همگان نیز از این مدل استفاده کنند.
